محاسبه قطر دودکش تجهیزات گازسوز

در این مقاله قصد داریم در ادامه محاسبه سایز لوله گاز ساختمان روش محاسبه قطر دودکش تجهیزات گاز سوز را با توجه به مقررات ملی ساختمان مبحث 17 (گازرسانی) خدمت شما ارائه دهیم. این مقاله به روش ساده توضیح داده شده که که تمامی افراد با اندک دانش محاسباتی توانایی درک آن را خواهند داشت.

تعیین تعداد دودکش

قبل از شروع محاسبه باید در ابتدا تعیین کنیم که تعداد دودکش به چه صورت است. در کل تقسیم بندی تعداد دودکش ها به صورت زیر است.

طبق شکل بالا باید در ابتدا انتخاب کنید که قطر دودکش برای یک دستگاه است یا چند دستگاه. و اگر برای چند دستگاه است این چند دستگاه در یک طبقه است یا در چند طبقه.

طراحی دودکش مستقل

در ابتدا به بررسی نحوه محاسبه قطر دودکش مستقل می پردازیم. در شکل زیر شماتیک دودکش به همراه پارامترهای ضروری برای محاسبه قطر دودکش آمده است:

طبق شکل بالا ارتفاع دودکش (H) و طول مسیر افقی (L) دو پارامتر ضروری برای محاسبه قطر لوله دودکش است که باید اندازه گیری شود. همچنین پارامتر ضروری سوم ظرفیت دستگاه گازسوز بر واحد 1000 کیلوکالری بر ساعت است پس برای محاسبه قطر لوله دودکش سه پارامتر زیر را لحاظ می کنیم:

• ارتفاع دودکش
• طول افقی لوله رابط
• ظرفیت حرارتی دستگاه

نکته: حداقل ارتفاع دودکش (H) برابر 3 متر می باشد. پس دودکشی کمتر از 3 متر نمی تواند باشد.

برای محاسبه قطر لوله دودکش از جدول زیر استفاده می کنیم:

نحوه محاسبه قطر لوله دودکش مستقل:

بر اساس سه پارامتر اصلی یعنی ارتفاع دودکش (H)، طول لوله افقی (L) و مقدار ظرفیت دستگاه قطر لوله مشخص می شود.

مثال: اگر طول ارتفاع دودکش 6 متر باشد و طول لوله رابط افقی 1.5 متر باشد و ظرفیت دستگاه 100000 کیلو کالری بر ساعت باشد. به قسمت ارتفاع 6 متر مراجعه می کنیم و در قسمت ارتفاع 1.5 متر را مشاهده می کنیم. چون عدد دقیق برابر 100 هزار کیلوکالری بر ساعت موجود نیست، عدد بزرگتر بعدی را انتخاب می کنیم. که این عدد 154 می باشد. پس در نهایت قطر دودکش 250 میلی متر محاسبه می شود.

نکته: طبق مثال بالا مشاهده کردیم که اگر مقدار ظرفیت دستگاه به طور دقیق موجود نبود عدد بزرگتر بعدی را انتخاب می کنیم.

نکته بسیار مهم: اگر مقدار ارتفاع (H) و یا طول لوله رابط (L) موجود نبود باید آن را از طریق میانیابی محاسبه کرد. اگر نمی دانید و یا فراموش کردید که میان یابی یعنی چه میتونید به لینک میان یابی آنلاین مراجعه کنید. اگر میخواید روی ماشین حسابتون میان یابی رو بریزید به این لینک مراجعه کنید.

نکته: در جداول بالا و جداولی که در ادامه گفته شده میان یابی مجاز است اما برون یابی مجاز نیست.

محاسبه قطر لوله دودکش مشترک

برای محاسبه قطر لوله مشترک باید پارامترهای زیر را داشته باشیم

• ارتفاع (H)
• ارتفاع رابط (R)
• ظرفیت لوله رابط دودکش

برای محاسبه قطر لوله مشترک به شکل های زیر توجه کنید:

طبق شکل های بالا، مقادیر H و R و ظرفیت های حرارتی دستگاه را پیدا کرده و از طریق جداول زیر قطر لوله مشترک و قطر لوله رابط را بدست می آوریم.

نکته: در شکل 2 برای اینکه ارتفاع رابط (R) را حساب کنیم باید دستگاه با ارتفاع بیشتر (مقدار R کمتر) را ملاک قرار دهیم.

نکته: در شکل 3 حداکثر تعداد طبقات 5 عدد می باشد.

نحوه محاسبه قطر لوله رابط دودکش مشترک

برای محاسبه قطر لوله رابط دودکش مشترک از طریق جدول اول و سه پارامتر ارتفاع رابط (R) و ارتفاع کل (H) و ظرفیت حرارتی دستگاه بر حسب کیلو کالری بر ساعت محاسبه می کنیم. نحوه محاسبه و قوانین آن مشابه با دودکش مستقل می باشد.

نحوه محاسبه قطر دودکش مشترک قائم

برای دودکش مشترک قائم به دو پارمتر ارتفاع دودکش (H) و مجموع ظرفیت های دستگاه ها بر حسب کیلوکالری بر ساعت محاسبه می شود. نحوه محاسبه  قوانین آن مشابه با دودکش مستقل می باشد.

نکات مربوط به محاسبه قطر دودکش

نکته: در تمامی موارد ذکر شده تا اجرای دو زانویی مجاز می باشد و هر خم اضافه علاوه بر دو خم مجاز، ظرفیت لوله رابط را 10 درصد کاهش می دهد که در محاسبات بایستی لحاظ گردد.

نکته: در صورت تساوی قطر لوله رابط و لوله قائم مشترک، باید قطر دودکش حداقل یک اندازه بزرگتر باشد.

نکته: حداکثر طول لوله رابط بایستی 0.45 متر به ازای هر 2.5 سانتی متر قطر لوله رابط باشد. به طور مثال اگر اگر قطر لوله رابط 20 سانتی متر باشد، حداکثر طول لوله رابط 3.6 متر می باشد.

محاسبه ضخامت لوله رابط و لوله مشترک دودکش

دست آخر بعد از محاسبه قطر لوله دودکش می توان حداقل ضخامت استاندارد لوله دودکش را نیز از طریق جداول زیر محاسبه کرد.